Lo ngại về quyền riêng tư khi AI được đưa vào Word, Gmail

Lo ngại về quyền riêng tư khi AI vào Word, Gmail

Việc tích hợp AI vào các công cụ như Gmail, Word giúp nâng cao năng suất nhưng cũng có nguy cơ bị lợi dụng để thu thập dữ liệu người dùng. Khi AI ngày càng xuất hiện trong các ứng dụng hàng ngày, nhiều chuyên gia lo ngại rằng chính sách bảo mật không rõ ràng có thể dẫn đến việc dữ liệu cá nhân bị sử dụng để đào tạo mô hình AI.

Việc tích hợp nhanh chóng AI vào phần mềm và dịch vụ đang đặt ra những câu hỏi quan trọng về chính sách bảo mật, đặc biệt là về việc sử dụng thông tin cá nhân mà không có sự đồng ý. Lynette Owens, Phó chủ tịch tại Trend Micro, cho rằng các ứng dụng, trang web và dịch vụ trực tuyến cần xem xét kỹ lưỡng dữ liệu họ thu thập và khả năng truy cập dữ liệu đó để đào tạo AI.

AI đang dần xâm nhập vào cuộc sống trực tuyến. Theo Owens, nhiều chương trình và ứng dụng hàng ngày đều có nguy cơ tiềm ẩn. Nhiều nền tảng đã tích hợp AI vào hoạt động của họ từ lâu, như Gmail sử dụng AI để lọc thư rác và dự đoán văn bản, hay Netflix dùng AI để phân tích thói quen xem và đề xuất nội dung.

Các nền tảng truyền thông xã hội như Facebook và Instagram sử dụng AI để nhận diện khuôn mặt và cá nhân hóa nội dung. Mặc dù có lợi ích, Owens cảnh báo người tiêu dùng phải đánh đổi quyền riêng tư do lượng dữ liệu cá nhân được thu thập. Ông khuyên mọi người nên xem xét cài đặt riêng tư, hiểu rõ dữ liệu chia sẻ và thường xuyên kiểm tra cập nhật điều khoản dịch vụ.

Trải nghiệm kết nối Connected Experiences của Microsoft, ra mắt năm 2019, đang gây tranh cãi gần đây. Hệ thống này phân tích nội dung người dùng trong Office để đề xuất thiết kế, gợi ý chỉnh sửa và thông tin dữ liệu. Tính năng này tự động kích hoạt nếu người dùng không tắt. Microsoft 365 hiện có nhiều công cụ ứng dụng AI.

Các chuyên gia lo ngại rằng sự phát triển của AI có thể khiến dữ liệu trong phần mềm như Microsoft Word bị khai thác mà các cài đặt riêng tư hiện tại không đủ bảo vệ. Microsoft khẳng định không sử dụng dữ liệu từ Microsoft 365 để huấn luyện mô hình AI lớn, nhưng người dùng có thể đồng ý cung cấp dữ liệu cho các mục đích cụ thể, như phát triển mô hình tùy chỉnh cho doanh nghiệp.

Tính năng này hỗ trợ các công cụ như biên tập theo thời gian thực, lưu trữ đám mây và gợi ý chính tả, ngữ pháp trong Word. Tuy nhiên, Ted Miracco, CEO công ty bảo mật Approov, cho rằng tính năng Connected Experiences của Microsoft có thể gây ra vấn đề về quyền riêng tư, vì việc kích hoạt mặc định có thể dẫn đến việc thu thập dữ liệu mà người dùng không nhận thức đầy đủ. Các tổ chức nên cân nhắc trước khi sử dụng tính năng này.

Microsoft chỉ giải tỏa một phần lo ngại về quyền riêng tư, theo Miracco. Kaveh Vahdat, nhà sáng lập RiseOpp, cho biết việc tự động bật tính năng này dù có ý tốt vẫn khiến người dùng cảm thấy bị kiểm soát. Ông nhấn mạnh rằng các công ty nên minh bạch, ưu tiên chế độ mặc định tắt opt-out và cung cấp thông tin rõ ràng về việc xử lý dữ liệu.

Dù công nghệ an toàn, nhận thức công chúng bị ảnh hưởng bởi sự thật, nỗi sợ và giả định, đặc biệt trong thời đại AI khi họ cảm thấy mất kiểm soát. Jochem Hummel, phó giáo sư tại Warwick Business School, cho rằng việc chia sẻ dữ liệu giúp công ty cải thiện sản phẩm và cạnh tranh. Tuy nhiên, từ góc độ người dùng, ưu tiên quyền riêng tư qua mô hình opt-in là cách tiếp cận có đạo đức.

Nếu tính năng bổ sung không cần thiết, người dùng có thể tự chọn. Hummel chỉ ra rằng có lợi ích thực tế từ việc đánh đổi giữa công cụ AI và quyền riêng tư. Ông nhận thấy thế hệ trẻ, lớn lên cùng công nghệ, ít lo ngại hơn. Ví dụ, sinh viên hiện tạo bài thuyết trình tốt hơn. Kevin Smith, Giám đốc thư viện tại trường Cao đẳng Colby Mỹ, cho rằng lo ngại về vi phạm bản quyền của các mô hình ngôn ngữ lớn là phóng đại, nhưng sự phát triển của AI vẫn liên quan đến quyền riêng tư.

Nỗi lo về quyền riêng tư đã tồn tại lâu, và sự phát triển nhanh chóng của AI càng làm tăng sự chú ý đến vấn đề này. Rủi ro lớn nhất là AI có thể tiết lộ dữ liệu cá nhân vốn an toàn trong các hệ thống tĩnh. Việc tắt AI thường khó khăn, nằm sâu trong cài đặt; ví dụ, để tắt Connected Experiences của Microsoft, người dùng phải vào File Account Privacy Settings Manage Settings.

Microsoft cảnh báo rằng việc tắt tính năng sẽ hạn chế một số trải nghiệm như hợp tác và gợi ý AI. Tương tự, trong Gmail, người dùng cần vào Menu Cài đặt chung và bỏ chọn tính năng thông minh.

Nguồn:vnexpress.net/lo-ngai-ve-quyen-rieng-tu-khi-ai-duoc-dua-vao-word-gmail-4840427.html